Phụ nữ dưới 40 tuổi có chu kỳ kinh nguyệt không đều, vô kinh, khó thụ thai, giảm ham muốn tình dục có thể là dấu hiệu giảm dự trữ buồng trứng sớm.
Giảm dự trữ buồng trứng sớm (EORD) là tình trạng số lượng và chất lượng trứng trong buồng trứng suy giảm nhanh hơn so với tuổi sinh học bình thường, dẫn đến dự trữ buồng trứng thấp trước tuổi 40.
ThS.BS Phan Hà Minh Hạnh, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh – Quận 8, cho biết EORD thường có đặc trưng là tuổi khởi phát sớm, đây là điểm khác biệt lớn nhất so với suy buồng trứng nguyên phát (tình trạng buồng trứng ngừng hoạt động hoàn toàn trước tuổi 40) hoặc mãn kinh sớm. EORD thường được chẩn đoán khi phụ nữ ở độ tuổi 30 hoặc thậm chí cuối độ tuổi 20. Phụ nữ gặp tình trạng này thường khó thụ thai, tăng nguy cơ sảy thai.
Bệnh rất khó nhận biết vì các dấu hiệu ban đầu thường không rõ ràng hoặc dễ bị nhầm lẫn với các tình trạng khác. Dựa vào nguyên nhân, bệnh được chia thành thường có 3 nhóm biểu hiện đặc trưng như sau:
Nhóm nguyên nhân vô căn, tức không xác định được nguyên nhân rõ ràng sau khi tiến hành các xét nghiệm. Đây là nhóm chiếm đa số trường hợp, với biểu hiện đặc trưng là kinh nguyệt thưa, vô kinh, khó thụ thai và các triệu chứng thiếu hụt estrogen (bốc hỏa, khô âm đạo, thay đổi tâm trạng). Nhiều trường hợp khỏe mạnh tình cờ phát hiện dự trữ buồng trứng thấp khi đi khám sinh sản.
Bác sĩ Hạnh khám và tư vấn cho một cặp đôi vô sinh do giảm dự trữ buồng trứng. Ảnh minh họa: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Nhóm nguyên nhân do các yếu tố bên ngoài hoặc các bệnh lý như hóa trị, xạ trị, phẫu thuật buồng trứng, bệnh tự miễn… Ngoài các triệu chứng EORD thường thấy, người bệnh còn có biểu hiện đi kèm tương ứng với bệnh lý nền hoặc tiền sử can thiệp y tế. Ví dụ, người từng hóa trị, xạ trị do ung thư có thể có các tác dụng phụ khác như rụng tóc, buồn nôn, mệt mỏi, tổn thương các cơ quan khác…
Nhóm nguyên nhân do di truyền, thường liên quan đến các bất thường về gene hoặc nhiễm sắc thể. Ngoài triệu chứng suy buồng trứng sớm, người bệnh có thể có các đặc điểm hình thể hoặc vấn đề sức khỏe khác liên quan đến bất thường di truyền. Ví dụ, người bị hội chứng Turner có chiều cao thấp, cổ rộng có màng, chân tay phù, các vấn đề về tim mạch hoặc thận.
Bác sĩ Hạnh lưu ý không phải tất cả các dấu hiệu trên đều xuất hiện cùng lúc, biểu hiện mơ hồ, không đủ cơ sở để chẩn đoán bệnh. Do đó, nếu có vấn đề về khả năng sinh sản, người bệnh cần đi khám để được phát hiện sớm bất thường và điều trị, tăng cơ hội mang thai.
Hiện không có cách nào để tăng số lượng trứng sẵn có trong buồng trứng. Tùy từng trường hợp, điều trị chủ yếu tập trung vào các phương pháp hỗ trợ sinh sản, bổ sung dưỡng chất, thay đổi lối sống để cải thiện môi trường buồng trứng.
Đình Lâm
