Niềng răng không chỉ là gắn mắc cài hay khay trong suốt, mà là một quá trình gồm nhiều bước được cá nhân hóa cho từng người để đạt hiệu quả thẩm mỹ và chức năng tối ưu.
ThS.BS.CK2 Ngô Ngọc Hồng Liên, Bệnh viện Răng Hàm Mặt TP HCM, cho biết quy trình niềng răng chuẩn gồm các giai đoạn: thăm khám và tư vấn, chụp phim chẩn đoán, lập phác đồ, điều trị tổng quát (nếu cần), gắn khí cụ, tái khám định kỳ để theo dõi tiến trình và điều chỉnh, tháo niềng, đeo hàm duy trì để giữ kết quả.
Thăm khám và tư vấn
Bác sĩ chuyên khoa chỉnh nha sẽ khám tổng quát tình trạng răng miệng, chụp X-quang và các phim cần thiết để đánh giá tình trạng sai lệch răng, khớp cắn và cấu trúc xương hàm. Đồng thời, bác sĩ cũng xem xét các thói quen xấu có thể ảnh hưởng đến tình trạng lệch răng hiện tại.
Lập phác đồ điều trị
Từ kết quả thăm khám, bác sĩ phân tích răng và hình ảnh phim, xây dựng kế hoạch điều trị chi tiết và có thể hội chẩn với các chuyên khoa khác như nha chu, implant, phục hình, phẫu thuật… để đưa ra hướng điều trị phù hợp. Người bệnh được tư vấn về phương pháp niềng răng (mắc cài kim loại, mắc cài sứ, mắc cài tự khóa, khay trong suốt…), kết hợp hay không với các khí cụ hỗ trợ, thời gian và chi phí dự kiến.
Bác sĩ tư vấn cho người bệnh trên phim chụp trước khi niềng răng. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Điều trị tổng quát trước khi niềng (nếu có)
Nếu phát hiện bệnh lý răng miệng như sâu răng, viêm nướu, răng dư hoặc thắng môi bám thấp, bác sĩ tổng quát sẽ điều trị trước nhằm đảm bảo răng và nha chu khỏe mạnh trước khi gắn mắc cài.
Gắn khí cụ tháo lắp can thiệp, khí cụ niềng răng
Sau khi vệ sinh răng miệng sạch sẽ, bác sĩ sẽ gắn khí cụ (mắc cài, khâu, dây cung, khay niềng) lên răng. Người bệnh cần duy trì vệ sinh răng miệng kỹ, cạo vôi răng định kỳ 6 tháng – 1 năm và tuân thủ lịch tái khám để đảm bảo tiến trình chỉnh nha hiệu quả.
Tái khám định kỳ
Bệnh nhân cần tái khám theo lịch hẹn để bác sĩ kiểm tra tiến trình di chuyển răng, điều chỉnh lực siết hoặc thay khay niềng mới.
Tháo niềng và đeo hàm duy trì
Khi răng đã đạt vị trí mong muốn, khớp cắn ổn định, bác sĩ sẽ tháo khí cụ và chỉ định đeo hàm duy trì (retainer) để giữ răng ổn định, tránh xô lệch trở lại. Thời gian đeo hàm duy trì cũng rất quan trọng để đảm bảo kết quả lâu dài.
Bác sĩ Hồng Liên khuyến cáo người muốn niềng răng chọn cơ sở điều trị tin cậy, có bác sĩ được đào tạo chuyên khoa chỉnh hình răng mặt, cơ sở vật chất đầy đủ. Thảo luận rõ với bác sĩ, hai bên cần thống nhất phác đồ, mục tiêu điều trị và thời gian dự kiến. Duy trì trao đổi trong quá trình điều trị, bệnh nhân tuân thủ hướng dẫn, lịch tái khám để được theo dõi và điều chỉnh lực tác động kịp thời. Kiểm tra sức khỏe răng miệng định kỳ, phát hiện và xử lý sớm sâu răng, viêm nướu trong thời gian niềng. Tuân thủ hướng dẫn đeo hàm duy trì sau khi tháo niềng để ổn định răng ở vị trí mới.
Lê Phương
