Brazil triển khai các nhà máy sinh học quy mô lớn, có khả năng sản xuất hàng trăm triệu con muỗi mỗi tuần để đối phó với dịch sốt xuất huyết tồi tệ nhất lịch sử.
Trong nỗ lực kiểm soát dịch bệnh khẩn cấp, Brazil hôm 12/10 khánh thành hàng loạt cơ sở nhân giống muỗi, nổi bật là nhà máy đặt tại Campinas, Sao Paolo, diện tích 1.300 m2 với công suất 190 triệu trứng muỗi mỗi tuần. Trước đó, nhà máy tại thành phố Curitiba, vận hành hôm 19/7, có khả năng sản xuất 100 triệu trứng muỗi hàng tuần.
“Tôi cho rằng sự hợp lực đó rất tốt. Đây không phải cạnh tranh, mà là sự cộng hưởng. Hồi tháng 7, Wolbito khai trương và là nhà máy lớn nhất thế giới. Hai tháng sau, nó không còn lớn nhất nữa. Điều này rất tốt cho y tế công cộng của Brazil”, ông Fabiano Pimenta, Thứ trưởng Ban Thư ký Giám sát Sức khỏe và Môi trường, cho biết.
Các cơ sở trên chuyên nuôi cấy muỗi Aedes aegypti mang trong mình vi khuẩn Wolbachia. Đây là phương pháp được khoa học chứng minh hiệu quả, trong đó vi khuẩn Wolbachia khi xâm nhập vào cơ thể muỗi sẽ ức chế, ngăn chặn sự phát triển của các virus gây bệnh như sốt xuất huyết, Zika và Chikungunya, khiến loại vật này không còn khả năng lây bệnh sang người.
Nhà máy sản xuất trứng muỗi Wolbito do Brasil tại thành phố Curitiba, Brazil. Video: Reuters
Sự đầu tư quy mô lớn là bước đi cấp thiết của Brazil trong bối cảnh quốc gia đang đối mặt với cuộc khủng hoảng y tế công cộng nghiêm trọng. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Brazil đã trải qua đợt bùng phát sốt xuất huyết tồi tệ nhất lịch sử vào năm 2024, chiếm tới hơn 80% tổng số ca nhiễm được báo cáo trên toàn cầu. Riêng năm ngoái, Brazil ghi nhận hơn 6.000 ca tử vong do căn bệnh.
CNN cho hay bên trong các nhà máy, quy trình sản xuất muỗi được kiểm soát chặt chẽ. Lăng quăng được nuôi trong hàng nghìn khay nước với nhiệt độ ổn định. Khi phát triển thành muỗi, chúng được chuyển vào các lồng nuôi đặc biệt. Muỗi đực ăn dung dịch đường, trong khi muỗi cái hút máu động vật qua những chiếc túi mô phỏng kết cấu da người để kích thích sinh sản. Muỗi sống trong lồng 4 tuần, trong thời gian này chúng sinh sản và đẻ trứng vào các khay đặt sẵn dưới đáy lồng.
Sau khi trưởng thành, hàng triệu con muỗi mang vi khuẩn Wolbachia sẽ được thả ra môi trường tự nhiên. Chúng sẽ giao phối với quần thể muỗi hoang dã, từ đó truyền lại vi khuẩn cho các thế hệ sau, dần thay thế quần thể muỗi mang mầm bệnh.
Bà Tamila Kleine, điều phối viên hoạt động khu vực của Wolbito do Brasil, cho biết: “Khu vực thả muỗi được lựa chọn dựa trên số ca mắc bệnh. Những khu phố có tỷ lệ người nhiễm sốt xuất huyết cao nhất sẽ được ưu tiên hàng đầu”.
Theo Bộ Y tế Brazil, phương pháp này đã bảo vệ hơn 5 triệu người trên khắp 8 thành phố kể từ năm 2014 và được đánh giá là an toàn. “Vi khuẩn Wolbachia chỉ sống bên trong tế bào côn trùng và sẽ chết khi vật chủ chết. Nó có mặt trong hơn 60% các loài côn trùng trong tự nhiên và trong nhiều thế kỷ qua, chúng ta chưa từng ghi nhận bất kỳ tương tác nào của nó với con người”, ông Antonio Brandao, quản lý sản xuất của Wolbito do Brasil, cho hay, thêm rằng với công suất hiện tại, các nhà máy dự kiến bảo vệ được hàng chục triệu người dân.
Trụ sở nhà máy tại Campinas có công suất sản xuất 190 triệu con muỗi mỗi tuần. Ảnh: CNN
Tuy nhiên, các chuyên gia nhấn mạnh đây không phải là “viên đạn bạc”. Giải pháp công nghệ cần đi đôi với ý thức cộng đồng. “Người dân phải làm tròn trách nhiệm của mình, mỗi người phải tự dọn dẹp sạch sẽ nơi ở. Dành ra chỉ 5 phút mỗi tuần để kiểm tra lăng quăng trong nhà là cách tốt nhất để thực sự loại bỏ các ổ dịch. Điều đó sẽ không thay đổi”, ông Brandao khuyến nghị.
Bình Minh (Theo Reuters, CNN Brazil, Globo)
