Các bệnh viện lên kế hoạch mua thuốc ung thư của Nga

Lãnh đạo Bệnh viện K cho hay đang xây dựng kế hoạch mua sắm thuốc Pembroria, với chi phí dự kiến khoảng 36 triệu đồng cho mỗi chu kỳ điều trị của bệnh nhân. Tại phía Nam, đại diện Bệnh viện Chợ Rẫy và TS.BS Diệp Bảo Tuấn, Giám đốc Bệnh viện Ung bướu TP HCM, cho biết sẽ tổ chức đấu thầu rộng rãi để mua thuốc Pembroria theo quy định. Nếu thuốc được cấp phép và trúng thầu, các bệnh viện sẽ đưa vào sử dụng cho người bệnh theo chỉ định chuyên môn.

Thuốc Pembroria với hoạt chất pembrolizumab, lọ 100mg/4ml do Công ty Limited Liability “PK-137”, Nga sản xuất, được Bộ Y tế cấp phép lưu hành tại Việt Nam từ cuối tháng 10. Pembrolizumab là tên hoạt chất (thành phần có tác dụng) được phát minh bởi hãng MSD của Mỹ có tên thương mại Keytruda, lọ 100 mg/4ml. Pembrolizumab có bản chất là một kháng thể đơn dòng kháng PD-1 và là một thuốc sinh học được chỉ định cho một số loại ung thư, thuộc nhóm điều trị miễn dịch. Thuốc được dùng bằng cách truyền tĩnh mạch tại cơ sở y tế.

Câu hỏi được nhiều người đặt ra là hiệu quả thuốc như thế nào và liệu trình cũng như phác đồ điều trị ra sao. Hiện Bộ Y tế chưa công bố hiệu quả điều trị của thuốc Pembroria dựa trên kết quả các pha thử nghiệm theo hồ sơ xin cấp phép lưu hành. Tuy nhiên, các bác sĩ cho rằng hiệu quả và liệu trình điều trị tùy thuộc vào tình trạng mỗi bệnh nhân.

Giải thích điều này, theo TS.BS Lê Tuấn Anh, Giám đốc Trung tâm Ung bướu, Bệnh viện Chợ Rẫy, trong điều trị ung thư, phác đồ được xây dựng dựa vào cá thể hóa trên từng loại bệnh, từng giai đoạn cụ thể của mỗi bệnh nhân, không chỉ đơn thuần dựa vào một loại thuốc nào. Bác sĩ Bệnh viện K cũng cho rằng việc sử dụng pembrolizumab còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thể trạng người bệnh, loại đột biến của khối u, giai đoạn bệnh… được đánh giá bởi các bác sĩ chuyên khoa ung thư.

So với thuốc Pembroria, thuốc Keytruda được Mỹ phê duyệt gần 10 năm nên hiện được sử dụng tại nhiều cơ sở điều trị ung thư trong nước và là thuốc ung thư bán chạy nhất thế giới hiện nay. Tại Bệnh viện Chợ Rẫy, gần 500 bệnh nhân đã tiếp cận thuốc Mỹ trong 5 năm qua, chủ yếu các nhóm ung thư phổi, đầu cổ, u hắc tố… với kết quả điều trị được đánh giá tích cực.

Cũng như Keytruda, Pembroria là thuốc sinh học có cùng hoạt chất nên được phê duyệt với phổ chỉ định rất rộng. Thuốc dùng điều trị các trường hợp u hắc tố, ung thư biểu mô phổi không tế bào nhỏ, ung thư biểu mô tế bào vảy đầu và cổ, u lympho Hodgkin kinh điển, ung thư biểu mô đường tiết niệu, ung thư biểu mô thực quản, ung thư có tình trạng mất ổn định vi vệ tinh mức độ cao (MSI-H) hoặc khiếm khuyết trong sửa chữa bắt cặp sai, ung thư cổ tử cung, ung thư biểu mô tế bào thận, ung thư biểu mô nội mạc tử cung, ung thư vú bộ ba âm tính, ung thư biểu mô tuyến dạ dày hoặc chỗ nối dạ dày-thực quản, ung thư biểu mô đường mật.

Tuy vậy, “không phải người bệnh nào mắc các bệnh ung thư liệt kê ở trên cũng được chỉ định dùng pembrolizumab”, lãnh đạo Bệnh viện K nói, thêm rằng chỉ định điều trị sẽ được cá thể hóa với từng người bệnh. Dựa trên nhiều yếu tố, bác sĩ sẽ tư vấn, đưa ra phác đồ phù hợp để đảm bảo hiệu quả điều trị cho người bệnh.

Một vấn đề nữa được quan tâm là giá thuốc và chi phí điều trị. Theo các bác sĩ, giá dự kiến của thuốc Pembroria khoảng 18 triệu đồng/lọ, với liều thường dùng là hai lọ cho một chu kỳ điều trị. Như vậy, chi phí cho một chu kỳ điều trị của bệnh nhân khoảng 36 triệu đồng với liều 200 mg (hai lọ) – như lãnh đạo Bệnh viện K tính toán để xây dựng kế hoạch mua thuốc.

Như vậy, so với thuốc gốc Keytruda, Pembroria có giá thấp hơn, chỉ bằng 1/3. Giá thuốc Keytruda hiện tại khoảng 62 triệu đồng/lọ. Tuy nhiên, thuốc Keytruda có chương trình hỗ trợ miễn phí một phần dành cho bệnh nhân ung thư đủ điều kiện của Bộ Y tế, đang được triển khai tại Bệnh viện K và nhiều bệnh viện khác trên toàn quốc. Với chương trình này, chi phí tối đa cho một chu kỳ điều trị của bệnh nhân khoảng 62 triệu đồng với liều 200 mg (hai lọ) và một số chu kỳ có thể được miễn phí hoàn toàn, tùy theo mức hỗ trợ mà người bệnh được xét duyệt.

Các chương trình này, do Bộ Y tế phê duyệt và các công ty dược tài trợ sản phẩm, được xem là “cơ chế tài chính cầu nối” giúp bệnh nhân tiếp cận thuốc mới, đắt tiền trong khi chờ được bảo hiểm y tế (BHYT) chi trả. Điều này giúp giảm gánh nặng viện phí và duy trì phác đồ điều trị hiệu quả. Chẳng hạn, với thuốc điều trị đích cho bệnh nhân ung thư, chi phí trung bình khoảng một tỷ đồng mỗi năm. Khi tham gia chương trình, người bệnh đồng chi trả 30-40%. Mức hỗ trợ tăng dần theo thời gian điều trị.

Theo thống kê của Vụ Bảo hiểm Y tế (Bộ Y tế), giai đoạn 2019-2024, các chương trình như thế này đã hỗ trợ cho 10.652 bệnh nhân, chủ yếu là người mắc ung thư, bệnh huyết học, vảy nến, viêm khớp và các bệnh lý võng mạc. Hình thức hỗ trợ phổ biến là đồng chi trả, giúp bệnh nhân giảm áp lực tài chính để không phải bỏ dở phác đồ.

Theo các bác sĩ, thuốc đích, miễn dịch giá đắt đỏ, BHYT chưa thanh toán nhiều, chủ yếu người bệnh tự chi trả, là gánh nặng cho bệnh nhân và gia đình. Một người điều trị thuốc đích hoặc liệu pháp miễn dịch có thể tốn 120-150 triệu đồng mỗi tháng, khoảng 500-600 triệu đồng đến vài tỷ một năm, tùy từng chỉ định và loại thuốc. Mỗi người bệnh có thể phải điều trị trong một đến hai năm. Hiện, chỉ khoảng 10% bệnh nhân ung thư được tiếp cận liệu pháp này.

Tại Bệnh viện K, chi phí điều trị đối với một bệnh nhân ung thư dao động trung bình trên 176 triệu đồng một năm. Bảo hiểm chi trả khoảng 52 triệu đồng và người bệnh phải tự chi trả khoảng 124 triệu đồng, chiếm 70% tổng chi phí điều trị.

Lê Nga – Lê Phương