Trong hội thảo khoa học với chủ đề “Hành trình vì một Việt Nam không còn bệnh do não mô cầu nhóm B” do Viện Đào tạo y học dự phòng và y tế công cộng vừa tổ chức, các chuyên gia tiếp tục cảnh báo về mức độ nguy hiểm của căn bệnh này.
Bệnh do não mô cầu là một bệnh nhiễm trùng cấp tính nghiêm trọng do vi khuẩn não mô cầu gây viêm màng não và nhiễm trùng máu. Đáng chú ý, vi khuẩn gây bệnh thường lưu hành chủ yếu ở người lành mang trùng không triệu chứng, có thể lây truyền từ người này sang người khác.
Tại Việt Nam, bệnh não mô cầu đang có xu hướng gia tăng, trong đó miền Bắc tăng 45% và miền Nam tăng 83% so với cả năm 2024. Một trường hợp điển hình xảy ra vào đầu tháng 4/2025 tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương. Bệnh nhân 22 tuổi nhập viện trong tình trạng nguy kịch do nhiễm não mô cầu.
Ban đầu, người này chỉ có biểu hiện sốt và đau đầu nhẹ nên vẫn sinh hoạt bình thường. Sau đó, bạn cùng phòng phát hiện bệnh nhân lơ mơ, không đáp ứng lời gọi nên lập tức đưa đến bệnh viện.
Bệnh nhân được đưa vào khu vực cách ly và điều trị khẩn cấp bằng phác đồ kháng sinh mạnh tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương. Sau 5 ngày điều trị tích cực, người bệnh mới được cai máy thở dần.
Các chuyên gia nhìn nhận, nhiễm não mô cầu là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm bậc nhất. Bệnh lây qua đường hô hấp thông qua tiếp xúc trực tiếp, giọt bắn hoặc sống trong môi trường tập thể. Nếu không được phát hiện sớm, vi khuẩn có thể xâm nhập vào máu, não, gây viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết và tử vong chỉ sau vài giờ.
Các nhóm có nguy cơ mắc bệnh nhiều nhất là trẻ từ 6 tháng đến 3 tuổi, thanh thiếu niên, người có miễn dịch suy giảm hoặc những người sống trong môi trường tập trung. Đáng lo ngại, có khoảng 5-25% dân số mang vi khuẩn trong mũi họng mà không biết, góp phần làm tăng nguy cơ lây lan âm thầm trong cộng đồng.
Tại hội thảo, GS.TS.BS Nguyễn Văn Kính, nguyên Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, cho biết tiêm chủng là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất đối với một số dạng viêm màng não do vi khuẩn, trong đó có bệnh do não mô cầu.
Ngoài tiêm chủng, chuyên gia khuyến cáo người dân duy trì thói quen rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người nghi nhiễm và giữ vệ sinh không gian sống. Trường hợp có người trong gia đình hoặc nơi làm việc mắc bệnh, những người tiếp xúc gần nên sử dụng thuốc kháng sinh dự phòng theo chỉ định của bác sĩ.
Do bệnh có thể diễn tiến rất nhanh, người dân tuyệt đối không được chủ quan khi có các dấu hiệu bất thường như sốt cao đột ngột, đau đầu dữ dội, nôn mửa, rối loạn ý thức… Việc thăm khám và điều trị càng sớm càng giúp tăng cơ hội sống cho người bệnh.
Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TPHCM đang điều trị 2 ca viêm não do biến chứng zona thần kinh hiếm gặp, bệnh nặng, điều trị kéo dài. Các chuyên gia khuyến cáo người dân cần đề phòng căn bệnh nguy hiểm này.
Trường học, ký túc xá, quán bar, lễ hội… là nơi thanh thiếu niên thường đến sinh hoạt, giao lưu. Môi trường tập trung đông đúc, tiếp xúc gần và chia sẻ đồ dùng cá nhân tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn não mô cầu lây lan, tăng nguy cơ mắc bệnh.
Viêm não mô cầu là bệnh truyền nhiễm cấp tính với dấu hiệu sốt cao, đau đầu đột ngột, xuất huyết trên da, nếu chậm phát hiện có thể dẫn tới tử vong.
