Chứng kiến vợ mất ngủ khi đọc những nguy cơ trên tờ hướng dẫn đặt vòng tránh thai, Tuấn, 35 tuổi, quyết định triệt sản để chia sẻ gánh nặng với bạn đời.
“Vợ tôi đã trải qua nhiều đau đớn khi uống thuốc tránh thai. Cô ấy bị nổi mụn, mệt rũ và rối loạn nội tiết. Tôi nghĩ mình cần chia sẻ trách nhiệm này”, Tuấn, ở Hà Nội, chia sẻ hôm 2/10.
Khi tham khảo ý kiến bạn bè, anh nhận về nhiều phản đối, họ cảnh báo triệt sản sẽ làm giảm ham muốn, yếu sinh lý, khó có con sau này. Tuy nhiên, sau khi nghiên cứu kỹ lưỡng, Tuấn vẫn kiên định và đến Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Việt Bỉ đề nghị bác sĩ thắt ống dẫn tinh, hồi tháng 7.
Tương tự, Hùng, 38 tuổi, quyết định triệt sản sau khi đã sinh ba con. “Ban đầu vợ tôi uống thuốc tránh thai nhưng bị tăng cân, nổi mụn và rối loạn kinh nguyệt. Khi chuyển sang tiêm thuốc, cô ấy lại mất ham muốn tình dục, khiến hôn nhân căng thẳng”, Hùng kể.
Bác sĩ phẫu thuật cho bệnh nhân. Ảnh: Bác sĩ cung cấp
Anh thử dùng bao cao su nhưng cảm thấy thiếu tự nhiên. “Có lúc quá vội vàng, chưa kịp chuẩn bị, chúng tôi phải dừng lại. Tôi cảm thấy mọi thứ trở nên máy móc, thiếu thoải mái”, Hùng nói. Sau khi triệt sản, đời sống vợ chồng anh trở nên hạnh phúc và không còn lo lắng.
Theo Bộ Y tế, Việt Nam hiện có gần 13 triệu phụ nữ trong độ tuổi sinh sản đã kết hôn. Số liệu năm 2020 cho thấy có hơn 120.000 ca đình sản nữ, trong khi chỉ có khoảng 10.000 trường hợp đình sản nam. Con số này phản ánh thực tế rằng gánh nặng tránh thai vẫn chủ yếu đặt lên vai người phụ nữ.
Bác sĩ Hà Ngọc Mạnh, Giám đốc Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Việt Bỉ, giải thích: “Thắt ống dẫn tinh là tiểu phẫu an toàn, dễ thực hiện với biến chứng rất thấp. Nó không ảnh hưởng đến sức khỏe hay ham muốn tình dục vì tinh hoàn vẫn sản xuất testosterone bình thường. Hiệu quả ngừa thai đạt gần 100%”.
Tuy nhiên, bác sĩ Mạnh cũng lưu ý bệnh nhân cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi thực hiện. Nếu muốn phục hồi khả năng sinh sản, việc nối lại ống dẫn tinh sẽ phức tạp và tốn kém. Tỷ lệ thành công khoảng 60-70%, với nguy cơ tái tắc sau nối lên đến 50%. Chất lượng tinh trùng cũng suy giảm theo thời gian tắc nghẽn
Triệt sản nam giới đang trở thành xu hướng toàn cầu. Tại Mỹ, tỷ lệ thắt ống dẫn tinh tăng từ 6% đầu năm 2022 lên 9% cuối năm, với khoảng 500.000 nam giới thực hiện thủ thuật này hàng năm. Tại Việt Nam, mặc dù chưa có thống kê chính thức, các bệnh viện ghi nhận xu hướng tăng, đặc biệt ở nhóm tuổi trẻ hơn, từ 30-35 tuổi.
Nghiên cứu y khoa chỉ ra rằng hầu hết biện pháp tránh thai dành cho nữ đều có tác dụng phụ đáng kể. Đặt vòng có thể gây viêm nhiễm, tắc vòi trứng; thuốc tránh thai làm tăng 1,9 lần nguy cơ đột quỵ và huyết khối tĩnh mạch; thuốc tránh thai khẩn cấp gây rối loạn nội tiết; que cấy tránh thai ảnh hưởng đến ham muốn tình dục. Trong khi đó, phương pháp tránh thai cho nam được đánh giá an toàn hơn.
Bác sĩ Phạm Quang Khải, Khoa Phẫu thuật Thận Tiết niệu – Nam học, Bệnh viện E, khẳng định triệt sản nam gần như không có di chứng, không ảnh hưởng đến nhu cầu hay tâm sinh lý. Ngoài ra, bao cao su cũng là phương pháp hiệu quả với tỷ lệ ngừa thai lên đến 98%, đồng thời bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Phương pháp xuất tinh ngoài phổ biến nhưng rủi ro cao do khó kiểm soát thời điểm xuất tinh. Dịch “tiền xuất tinh” mặc dù thường không chứa tinh trùng nhưng vẫn có khả năng dẫn đến mang thai.
“Bình đẳng trong hôn nhân bao gồm cả việc chia sẻ trách nhiệm tránh thai”, bác sĩ Mạnh nói, thêm rằng nam giới nên đồng hành tìm hiểu, lựa chọn phương pháp phù hợp. Điều này không chỉ giảm áp lực cho người phụ nữ mà còn làm cho cuộc sống hôn nhân gắn bó, hạnh phúc hơn.
Ba tháng sau triệt sản, Tuấn xét nghiệm không còn tinh trùng trong tinh dịch. Anh và vợ giờ đây có thể yên tâm về kế hoạch gia đình mà không cần lo lắng mang thai ngoài ý muốn. “Đây là quyết định tôi chưa từng hối hận”, Tuấn nói.
Thúy Quỳnh
