Khách Việt choáng ngợp khi thăm cây bồ đề nơi Phật đắc đạo

Phan Quốc, vlogger du lịch được biết đến với nickname Kẻ Du Mục, đến Ấn Độ hồi tháng 3 để thực hiện hành trình khám phá “tứ động tâm” – bốn điểm thiêng trong đời Đức Phật.

Đầu tiên là Lâm Tì Ni, nơi Đức Phật đản sinh, thuộc lãnh thổ Nepal ngày nay. Điểm thứ hai là Bồ Đề Đạo Tràng thuộc bang Bihar, Ấn Độ – nơi Đức Phật ngồi thiền dưới cội bồ đề và chứng ngộ thành đạo sau 49 ngày thiền định. Địa danh thứ ba là vườn Lộc Uyển, nơi Ngài thuyết bài pháp đầu tiên cho năm anh em Kiều Trần Như, đánh dấu sự hình thành của tăng đoàn Phật giáo đầu tiên. Cuối cùng là Câu Thi Na (Kushinagar), nơi Đức Phật nhập niết bàn ở tuổi 80, kết thúc một cuộc đời hóa độ đầy từ bi và trí tuệ.

Quốc đã từng tới Lâm Tì Ni vào năm 2020 khi dịch Covid-19 mới bùng phát và có trải nghiệm tuyệt vời vì hầu như không có khách du lịch. Nam vlogger chia sẻ luôn thích tìm hiểu về các tôn giáo và những tác động của tôn giáo lên đời sống tinh thần, văn hóa của người dân. Điểm dừng chân đầu tiên trong chuyến đi “tứ động tâm” của Quốc là Bồ Đề Đạo Tràng – nơi thu hút hàng triệu tín đồ hành hương mỗi năm.

Bồ Đề Đạo Tràng là thị trấn nhỏ với chi phí dễ chịu. Quốc cho biết bước chân ra khỏi cửa khách sạn đều thấy phật tử và dòng người đổ về đây để hành lễ trước cây bồ đề thiêng hầu như không bao giờ vãn. Dạo một vòng thị trấn, du khách sẽ bắt gặp nhiều chùa Phật giáo từ các nước như Nhật Bản, Việt Nam, Hàn Quốc, Ấn Độ.

Cái tên “Bồ Đề Đạo Tràng” chính thức được dùng từ thế kỷ 18. Trước đó, nơi này mang nhiều tên gọi khác nhau như Uruvela, Mahabodhi, Vajrasana hay Sambodhi. Khoảng năm 528 TCN, ngay trước ngày rằm tháng Vesak (tức tháng 4-5 âm lịch), một nhà tu khổ hạnh trẻ tuổi – Thái tử Tất Đạt Đa (Siddhartha) của dòng họ Thích Ca – đã đến vùng ven làng Uruvela bên bờ sông Neranjara. Cảnh sắc yên bình và trong lành của nơi đây khiến ngài quyết định dừng chân, ngồi thiền dưới một gốc bồ đề cổ thụ.

Tại nơi ấy, nhờ thiền định sâu xa, Thái tử đã chứng ngộ chân lý tối thượng và trở thành Đức Phật – người giác ngộ. Ngài không còn là một tu sĩ khổ hạnh mà là bậc Thế Tôn sáng rõ bản chất của vạn pháp. Sau khi thành đạo, Đức Phật ở lại gần Uruvela thêm 7 tuần, sống trong niềm hạnh phúc tĩnh tại và trọn vẹn của sự giác ngộ, trước khi bắt đầu hành trình hoằng pháp.

Để vào khu vực Cội Bồ Đề (danh hiệu trong Phật Giáo, tôn xưng một cây Bồ Đề cổ thụ), nơi Đức Phật Thích Ca đã thành đạo, du khách phải qua một lượt kiểm tra an ninh nghiêm ngặt và được yêu cầu bỏ lại điện thoại, các thiết bị thu phát sóng. Vào năm 2013, Bồ Đề Đạo Tràng đã bị đánh bom ở khu vực khuôn viên Đại bảo tháp Mahabodhi (tháp Đại Giác Ngộ) và một số khu vực lân cận. Tuy nhiên, cây bồ đề không bị ảnh hưởng.

Bước vào trong, khung cảnh các Phật tử nối nhau thành hàng hiện ra trước mắt Quốc. Dưới gốc bồ đề, các nhóm Phật tử từ các nước chia thành nhiều khu ngồi tụng kinh. Một số người dường như đã tụng kinh rất lâu nên ngủ gục ngay trong tư thế thiền định. Quốc nói từng thấy một số cây cổ thụ khi tới Angkor Wat và trông có vẻ lớn hơn Cội Bồ Đề tại Bồ Đề Đạo Tràng. Dù vậy, cảnh những nhóm Phật tử lên tới hàng nghìn người ngồi thiền định dưới gốc cây khiến anh không khỏi choáng ngợp.

“Cây bồ đề đẹp, hơi thấp nhưng tán rộng, phủ bóng mát cho cả nghìn người bên dưới”, anh nói. Hiện tại, cây bồ đề được bảo vệ bởi một hàng rào chắn cao khoảng 2 m nên du khách không thể đứng quá gần. Do đó, hàng dài người đã đứng nép mình, tựa đầu vào bức rào chắn, miệng tụng kinh để tỏ lòng thành.

Trải qua bề dày lịch sử hơn 2.600 năm, cây bồ đề từng bị đốn hạ, rồi trồng lại nhiều lần. Ngày nay, hậu duệ của nó vẫn phát triển mạnh mẽ và không chuyển dịch so với vị trí của cây ban đầu là bao.

Cây bồ đề tại Bồ Đề Đạo Tràng ngày nay không phải là cây nguyên thủy thời Đức Phật, mà được chiết từ hậu duệ của cây gốc. Cây bồ đề gốc từng bị phá hủy, nhưng trước đó, vua Ashoka đã gửi một nhánh sang Sri Lanka vào thế kỷ 3 TCN. Nhánh này được trồng và gìn giữ tại chùa Sri Mahabodhi ở Anuradhapura, trở thành cây bồ đề lâu đời nhất còn tồn tại.

Sau này, từ cây ở Sri Lanka, người ta mang nhánh trở lại Ấn Độ để trồng lại tại Bồ Đề Đạo Tràng. Vì thế, cây hiện nay là hậu duệ chính thống, mang giá trị tâm linh và lịch sử lớn.

Dưới tán cây bồ đề, âm thanh tụng kinh luôn vang vẳng không ngớt. Điều đặc biệt là tiếng tụng kinh được phát ra từ đủ thứ ngôn ngữ trên thế giới, từ tiếng Việt, tiếng Tạng cho tới tiếng Ấn Độ.

Dạo vòng xung quanh, Quốc thấy nhiều người Việt cũng đến đây tu tập hoặc hành hương. Trong ba ngày ở Bồ Đề Đạo Tràng, anh cũng may mắn chứng kiến buổi lễ cúng Thiên Tân do đoàn Phật tử của Việt Nam tổ chức với sự tham gia của hơn 1.000 Phật tử quốc tế. Hay ở một góc bên cây bồ đề, nam vlogger còn thấy cảnh một người Việt đang xuống tóc đi tu. Khi hỏi chuyện những người xung quanh, anh được biết mọi người cảm thấy vinh dự khi được làm lễ ở nơi Phật đắc đạo.

Người Việt đến đây nhiều đến nỗi hầu như đi vài bước lại nghe thấy âm thanh quen thuộc. Một số sư thầy Ấn Độ cũng quen với cảnh này nên thường cất tiếng “Nam mô a di đà Phật” khi bắt gặp người Việt. Trong chuyến đi này, Quốc cũng được một sư thầy Ấn Độ giới thiệu nhiệt tình, dẫn đi xem các chứng tích Phật giáo trong Bồ Đề Đạo Tràng như tháp Đại Giác Ngộ, hồ Muchalinda – gắn liền với truyền thuyết rắn thần bảo vệ Đức Phật.

“Những câu chuyện này tôi đều đã nghe qua nhưng qua lời kể của sư thầy vẫn rất thú vị”, anh nói.

Khung cảnh ấn tượng nhất là khi màn đêm bắt đầu buông xuống. Hàng trăm ngọn nến được thắp phật tử thắp lên quanh tháp Đại Giác Ngộ và dưới tán cây bồ đề. Họ tay cầm nến, miệng tụng kinh, đi thành từng đoàn nghiêm chỉnh rồi kết thúc ở dưới tán cây bồ đề.

Quốc kể tiếng tụng kinh của những Phật tử Tây Tạng khiến anh “nổi da gà” vì âm thanh dồn dập, đồng thanh giữa đêm tối tĩnh lặng, cảm giác chẳng khác trong một bộ phim điện ảnh. Một số phật tử sẽ ngồi đó, thiền định suốt đêm và rồi ngủ gục trong tư thế thiền. Không cần lời giảng dạy, chính không gian ấy đã là một pháp thoại sống động về sự tỉnh thức và lòng thành.

“Chỉ vài ngày ở đây nhưng tôi cũng chiêm nghiệm được niềm tin của họ vào Phật pháp lớn thế nào”, anh nói.

Tú Nguyễn