Tôi định nhịn ăn sáng hoặc tối để giảm cân, nên bỏ bữa nào để hiệu quả? (Minh, 30 tuổi, TP HCM)
Trả lời:
Nhịn ăn gián đoạn, với kiểu giới hạn thời gian ăn, là một phương pháp được ghi nhận có lợi trong giảm cân và cải thiện các chỉ số sức khỏe. Tùy theo nền văn hóa mà bữa sáng hay trưa hay tối là bữa ăn chính trong ngày, với lượng đạm, rau củ trong bữa ăn nhiều hơn hai bữa còn lại.
Việc bỏ qua bữa sáng hay bữa tối, đều có hai mặt lợi ích và tác hại đến chuyển hóa. Nhiều nghiên cứu cho thấy bỏ bữa tối có ảnh hưởng lớn đến tổng năng lượng tiêu thụ trong ngày, vì vậy trong giai đoạn giảm cân, có thể cân nhắc cắt giảm bữa tối. Tuy nhiên, việc nhịn ăn bữa tối có thể làm chậm quá trình trao đổi chất, gây thiếu hụt chất dinh dưỡng, rối loạn giấc ngủ, tăng cảm giác thèm ăn và làm suy yếu hệ thống miễn dịch.
Nhịn ăn bữa sáng có thể giúp tạo cảm giác tỉnh táo trong ngày, tuy nhiên cơn đói có thể khiến ta dễ chọn các thực phẩm giàu năng lượng sau khi bỏ bữa, có thể gia tăng đồ ngọt và béo. Nghiên cứu cho thấy việc bỏ bữa sáng gián đoạn có thể giúp tăng độ nhạy insulin, tuy nhiên phản ứng chuyển hóa glucose và insulin ở bữa ăn cuối ngày lại kém hơn.
Nhịn bữa sáng khiến phản ứng chuyển hóa glucose và insulin ở bữa ăn cuối ngày lại kém hơn. Ảnh: Bùi Thủy
Có thể thấy, việc bỏ bữa ăn hay nhịn ăn gián đoạn đều có cả hai mặt lợi ích và nguy cơ đối với sức khỏe. Một số loại thực phẩm lành mạnh có nhiều khả năng được tiêu thụ trong một số bữa ăn nhất định (như sữa và ngũ cốc nguyên hạt vào bữa sáng, và rau và protein vào bữa tối).
Việc bỏ qua bữa ăn nào, sáng hay tối, cần được linh hoạt không cứng nhắc, lắng nghe theo phản ứng của cơ thể. Đối với những người làm việc văn phòng, tư duy nhiều, thời gian làm việc chính là ban ngày, thì bữa sáng giúp cung cấp đủ năng lượng để não bộ và cơ thể hoạt động tốt.
Để giảm cân hiệu quả, có thể tham khảo những chế độ ăn bổ sung rau và đạm thực vật, tùy theo nhu cầu cơ thể hay chế độ tập luyện kèm theo, để cắt giảm lượng tinh bột trong ngày. Hãy tham vấn thêm chuyên gia về chế độ dinh dưỡng phù hợp cho từng thể trạng, hoặc từng giai đoạn làm việc của mỗi cá nhân, để có thể giảm cân an toàn và hiệu quả.
Bác sĩ Phạm Ánh Ngân
Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM – Cơ sở 3
