Ông Tim Andrews, 67 tuổi, người sống chung với thận lợn biến đổi gene lâu kỷ lục, vừa phải phẫu thuật cắt bỏ quả thận này vì chức năng tạng suy giảm.
Ông Andrews được cấy ghép thận lợn hồi tháng 1 tại Bệnh viện Mass General Brigham. Tuy nhiên, hôm 23/10, các bác sĩ phải cắt bỏ quả thận đó do chức năng của nó suy giảm. Hiện ông quay lại chạy thận và vẫn nằm trong danh sách chờ ghép thận người.
Mắc bệnh tiểu đường từ những năm 1990, ông Andrews bị chẩn đoán suy thận giai đoạn cuối khoảng ba năm trước. Việc chạy thận nhân tạo ba lần mỗi tuần, mỗi lần 6 tiếng, khiến ông kiệt sức. Ông quyết định tham gia thử nghiệm cấy ghép tạng động vật dù biết rủi ro, với hy vọng thoát khỏi máy lọc máu và giúp đỡ những người có hoàn cảnh tương tự.
Sau ca phẫu thuật, ông cảm thấy “tràn đầy năng lượng và được hồi sinh”. Ông dần xây dựng lại cuộc sống, có thể tự nấu ăn, hút bụi và dắt chó đi dạo. Tháng 6, ông còn vinh dự ném bóng mở màn trận đấu của đội Boston Red Sox.
Ông Tim Andrews nhận một quả thận lợn biến đổi gen tại Bệnh viện Mass General Brigham hồi tháng 1. Ảnh: Massachusetts General Hospital
Trong một chia sẻ tuần trước, ông Andrews viết đây là “một hành trình gian khổ chứa đầy những ẩn số”, và ông tự hào về những gì đã trải qua trong 9 tháng. Ông cũng bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới “người hùng” của mình – con lợn đã hiến tạng. “Wilma, cô lợn biến đổi gene, là một phần quan trọng của đột phá y học này và là một phần tâm hồn tôi chừng nào tôi còn sống”, ông viết.
Bệnh viện Mass General Brigham gọi ông Andrews là “người tiên phong y học vị tha và là nguồn cảm hứng cho các bệnh nhân suy thận trên toàn thế giới”.
Trước ông Andrews, ba người khác tại Mỹ cũng được ghép thận lợn. Richard Slayman, người đầu tiên, qua đời sau hai tháng vì nguyên nhân không liên quan đến ca ghép. Lisa Pisano, người thứ hai, phải cắt bỏ thận lợn sau một tháng do lưu lượng máu hạn chế và qua đời vào tháng 7. Towana Looney, người thứ ba, sống với quả thận lợn được 4 tháng 9 ngày trước khi bị cơ thể đào thải. Như vậy, ông Andrews là trường hợp giữ được quả thận lợn lâu nhất với thời gian 271 ngày.
Hiện có gần 90.000 người chờ ghép thận tại Mỹ. Bệnh viện Mass General Brigham cho biết sẽ thực hiện một ca cấy ghép thận lợn khác vào cuối năm nay.
Cấy ghép dị chủng (xenotransplantation) là một lĩnh vực y học thực nghiệm sử dụng các tế bào, mô hoặc cơ quan từ động vật để cấy ghép vào người. Trong các thử nghiệm gần đây, các nhà khoa học tập trung vào lợn đã qua chỉnh sửa gene. DNA của lợn được thay đổi để các cơ quan của chúng – chẳng hạn thận hoặc tim, gan – trở nên tương thích hơn với cơ thể người, nhằm ngăn chặn sự đào thải ngay lập tức của hệ miễn dịch.
Thủ thuật này được xem là một giải pháp tiềm năng cho tình trạng thiếu hụt tạng hiến trên toàn thế giới. Theo dữ liệu chính thức, hàng chục nghìn bệnh nhân đang nằm trong danh sách chờ ghép tạng mỗi năm, và nhiều người trong số họ qua đời trước khi có tạng phù hợp. Mặc dù các ca cấy ghép cho đến nay đã cho những kết quả ban đầu hứa hẹn, các nhà nghiên cứu vẫn phải đối mặt với những thách thức đáng kể, bao gồm nguy cơ đào thải tạng về lâu dài và khả năng lây truyền virus từ động vật sang người.
Bình Minh (Theo CNN)
