Sân bay quốc tế Navi Mumbai được khánh thành hôm 8/10 mang tham vọng đưa thủ phủ tài chính Ấn Độ thành trung tâm hàng không toàn cầu, cạnh tranh với Dubai, Singapore.
Sau gần hai thập kỷ trì hoãn vì nhiều vướng mắc, thành phố Mumbai chính thức đưa vào hoạt động sân bay quốc tế Navi Mumbai (NMI). Đây cũng là sân bay thứ hai của đô thị đông đúc nhất thế giới.
Công trình được kỳ vọng sẽ giảm tải áp lực cho sân bay hiện tại Chhatrapati Shivaji Maharaj (BOM), đồng thời đưa ngành hàng không Ấn Độ tiến gần hơn tới các trung tâm hàng không lớn trong khu vực châu Á như Singapore, Tokyo hay Dubai. Tại lễ khánh thành ngày 8/10, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cho biết số sân bay của nước này đã vượt 160, gấp hơn hai lần so với năm 2014 (74 sân bay).
Bên trong sân bay quốc tế Navi Mumbai được đầu tư hơn 2,2 tỷ USD của Ấn Độ. Video: The Indian Express
Giai đoạn đầu, dự án có khả năng phục vụ 20 triệu hành khách mỗi năm. Trong tương lai, khi hoàn thiện, sân bay sẽ có 4 nhà ga với công suất lên tới 90 triệu lượt khách mỗi năm. Điều này sẽ đưa Mumbai trở thành một trong những thành phố có hệ thống sân bay quy mô hàng đầu thế giới.
Năm 2019, sân bay BOM đón gần 49 triệu lượt khách. Đến nay, con số này đã vượt 54 triệu lượt mỗi năm, khiến tình trạng tắc nghẽn, trễ chuyến và quá tải diễn ra thường xuyên. Việc đưa sân bay NMI vào vận hành được kỳ vọng sẽ giúp cải thiện đáng kể tình hình.
Nhiều hãng hàng không đã lên kế hoạch khai thác tại sân bay này. Hãng Air India Express sẽ thực hiện 20 chuyến bay mỗi ngày, trong đó có các tuyến quốc tế. Hãng hàng không lớn nhất Ấn Độ, IndiGo, sẽ chuyển hàng chục chuyến bay sang NMI từ tháng 11, đồng thời bổ sung nhiều đường bay quốc tế. Hãng nội địa Akasa Air cũng thông báo sẽ khai thác hơn 100 chuyến bay mỗi tuần tại đây.
Bản vẽ sân bay Navi lấy cảm hứng từ hoa sen ở Mumbai. Ảnh: Adani Airport Holdings Limited
Không chỉ phục vụ hành khách, sân bay mới còn là trung tâm vận tải quan trọng. Ngay từ khi khai trương, NMI đã có công suất xử lý hàng hóa lên đến 800.000 tấn mỗi năm, góp phần thúc đẩy vai trò của Mumbai trong lĩnh vực dược phẩm và thương mại điện tử. Sân bay còn sở hữu nhà ga hàng không dành cho tư nhân lớn nhất Ấn Độ, có sức chứa 75 máy bay phản lực thương gia.
Sân bay NMI do hãng Zaha Hadid Architects thiết kế, mang hình dáng hoa sen, biểu tượng truyền thống của Ấn Độ tượng trưng cho sự thuần khiết và kiên cường. Phần mái được thiết kế như một tán hoa vàng, nội thất kết hợp hài hòa giữa họa tiết truyền thống jaali và chất liệu hiện đại như kính, ánh sáng tự nhiên.
Tính bền vững là điểm nhấn trong toàn bộ thiết kế, từ hệ thống làm mát tự nhiên, năng lượng tái tạo cho đến tái chế nước. Các tiện ích bên trong như phòng chờ cao cấp, dịch vụ ăn uống, công nghệ tự động hóa đều hướng đến mục tiêu giảm thiểu phiền toái cho hành khách.
Theo ông Jeet Adani, Giám đốc phụ trách sân bay thuộc Tập đoàn Adani, đơn vị đầu tư chính của dự án, NMI lấy cảm hứng từ những sân bay hàng đầu châu Á như Singapore Changi, Seoul Incheon và Tokyo Narita.
“Chúng tôi đặt mục tiêu vượt Changi về công suất, đồng thời duy trì nền tảng công nghệ tương đương”, ông Jeet Adani nói và cho biết thêm về tổ chức và công nghệ vận hành, sân bay hướng đến những chuẩn mực như Incheon và Narita nhưng với không gian tăng trưởng vượt trội hơn.
Dù được kỳ vọng sẽ là cú hích lớn cho ngành hàng không Ấn Độ, bài toán giao thông mặt đất đang là điểm nghẽn lớn nhất trong việc khai thác hiệu quả NMI.
Theo lý thuyết, cây cầu biển dài nhất Ấn Độ -Trans Harbour Link giúp rút ngắn thời gian di chuyển từ Nam Mumbai đến NMI xuống còn 20 phút. Thực tế, vào giờ cao điểm, hành trình này có thể kéo dài đến vài giờ do tắc nghẽn tại các tuyến đường kết nối.
Các dự án mở rộng metro và tuyến xe buýt nhanh đang trong quá trình triển khai. Việc vận hành dịch vụ đưa đón sẽ phụ thuộc nhiều vào khả năng phối hợp với hệ thống xe buýt và tàu hỏa. Điều này không dễ dàng bởi mạng lưới giao thông phức tạp của Mumbai. Do chưa có tuyến metro trực tiếp từ các khu thương mại chính đến NMI khi khai trương, phần lớn hành khách vẫn sẽ phải di chuyển bằng ôtô hoặc taxi, làm gia tăng áp lực lên hạ tầng đường bộ.
Chính quyền bang Maharashtra cho biết sẽ triển khai dịch vụ taxi đường thủy kết nối giữa đài tưởng niệm Gateway of India và sân bay NMI, nhưng chưa công bố thời gian cụ thể.
Chuyên gia hàng không Mark D. Martin nhận định một sân bay cần thời gian để phát triển. Hạ tầng hỗ trợ như khách sạn, chỗ ở, taxi, metro, xe buýt hay tàu hỏa phải phát triển đồng bộ thì sân bay mới phát huy hết hiệu quả.
Với Mumbai, việc đưa sân bay Navi Mumbai vào hoạt động không chỉ là bước tiến lớn trong phát triển hạ tầng hàng không, mà còn là phép thử cho năng lực quản lý đô thị. Nếu thành phố giải quyết được những thách thức về kết nối giao thông, NMI có thể sẽ là lời giải cho bài toán quá tải kéo dài suốt nhiều năm qua, mang lại “khoảng thở” cần thiết cho hàng triệu hành khách mỗi năm.
Mai Phương (Theo CNN)
