Về Việt Nam cấy điện cực ốc tai sau hơn 40 năm nghe kém

Chị Hạnh không phải điếc bẩm sinh mà gặp vấn đề thính lực từ 10 tuổi, trước khi sang Mỹ định cư và sau khi đã học ngôn ngữ, học nói. Chi phí cấy điện cực ốc tai tại Mỹ khoảng 150.000 USD trong khi chị không được BHYT chi trả nên là một khoản rất lớn. Chị Hạnh về Việt Nam, đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM khám để cấy ốc tai, chi phí khoảng 1/3 so với Mỹ.

Kết quả đo thính lực đồ ghi nhận chị nghe kém sâu tai phải, nghe kém hỗn hợp trung bình nặng tai trái, xương thái dương, hình dạng và tín hiệu nhu mô não không có dấu hiệu bất thường. GS.TS.BS Trần Phan Chung Thủy, Giám đốc Trung tâm Tai Mũi Họng, chẩn đoán chị Hạnh mất thính lực sâu, chỉ định cấy điện cực ốc tai để phục hồi thính lực.

Sau lần khám này, chị Hạnh quay lại Mỹ, trao đổi email với giáo sư Chung Thủy về bệnh, chi phí, khả năng hồi phục sau phẫu thuật. Khi đủ điều kiện, giữa năm nay, chị về Việt Nam cấy điện cực ốc tai.

Giáo sư Chung Thủy sử dụng kính vi phẫu ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đặt điện cực đa kênh vào ốc tai chị Hạnh. Êkíp kiểm tra trở kháng điện cực và đo phản ứng thần kinh thính giác. Kết quả, 22 điện cực bên trong tiếp nhận tín hiệu từ bộ xử lý bên ngoài, đáp ứng thần kinh ổn định. Hậu phẫu, sức khỏe chị Hạnh ổn định, vết mổ lành tốt.

Một tháng sau mổ, chị Hạnh được gắn bộ xử lý âm thanh bên ngoài và kích hoạt thiết bị. Kết quả chị đáp ứng dây thần kinh thính giác tốt, nghe và cảm nhận được âm thanh nhỏ đến tiếng vỗ tay lớn. Người bệnh tiếp tục học nhận diện và phân biệt âm thanh thông qua điện cực với giáo viên chuyên biệt.

“Bệnh nhân đã có ngôn ngữ trước đó, nghe và hiểu khi dùng máy trợ thính nên học ngôn ngữ sau khi cấy điện cực ốc tai nhanh và thuận lợi hơn”, bác sĩ cho hay. Chị Hạnh tính toán tổng chi phí phẫu thuật gồm thiết bị điện cực, máy bay đi lại, sinh hoạt tại Việt Nam chưa đến 37.000 USD (hơn 900 triệu đồng).

Điện cực ốc tai không truyền âm thanh như tai bình thường mà là tín hiệu điện tử được mã hóa. Âm thanh được micro thu nhận, mã hóa, truyền đến bộ phận cấy dưới da. Tại đây, chúng được giải mã thành tín hiệu điện tử, truyền đến các điện cực để kích thích dây thần kinh. Não phân tích và tiếp nhận các tín hiệu này thành âm thanh. Mỗi điện cực xử lý các tần số âm thanh khác nhau. Người bệnh cần luyện tập để não làm quen, giải mã và phân biệt âm thanh.

Kỹ thuật cấy ốc tai điện tử được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) chấp thuận từ những năm 1980, áp dụng rộng rãi trên thế giới từ năm 1990. Giáo sư Chung Thủy, nguyên Giám đốc Bệnh viện Tai Mũi Họng TP HCM, cho biết Việt Nam tiếp nhận chuyển giao kỹ thuật, thực hiện ca đầu tiên năm 1998 tại Bệnh viện Tai Mũi Họng TP HCM. Hơn 20 năm từ ca cấy điện cực ốc tai đầu tiên đến nay, Việt Nam đã cập nhật và triển khai những kỹ thuật cấy điện cực ốc tai đạt chuẩn quốc tế, sử dụng thiết bị từ các hãng lớn tương đương thiết bị sử dụng cho bệnh nhân ở các trung tâm y tế lớn trên thế giới. Ngoài phẫu thuật, công tác phục hồi thính giác, lập trình thiết bị và trị liệu ngôn ngữ cũng đã phát triển.

Uyên Trinh