
Một nghiên cứu mới cho thấy không khí gần các trạm sạc pin xe điện thậm chí còn “bẩn” hơn một số trạm xăng (Ảnh minh hoạ: Getty Images).
Phát hiện bất ngờ này đến từ các nhà nghiên cứu thuộc Trường Y tế Công cộng Fielding, thuộc Đại học California (UCLA) ở Mỹ. Các nhà khoa học đã tiến hành đo chỉ số ô nhiễm không khí tại 50 trạm sạc nhanh DC và so sánh với các địa điểm khác. Họ tập trung vào bụi mịn PM2.5 – vốn nhỏ hơn khoảng 30 lần so với sợi tóc người.
Tại Los Angeles, nghiên cứu cho thấy chỉ số PM2.5 nền ở đô thị ở mức 7-8 microgam/m³, tăng lên khoảng 10-11 microgam/m³ tại các xa lộ hoặc giao lộ đông đúc. Ở trạm xăng, chỉ số là khoảng 12 microgam/m³, trong khi tại trạm sạc nhanh trung bình là 15 và có lúc đạt đỉnh tới 200 microgam/m³.
Các nhà nghiên cứu lưu ý mức cao nhất được ghi nhận ngay tại tủ điện của trạm sạc, nhưng nồng độ giảm “đáng kể” khi di chuyển ra xa vài mét. Họ cũng cho biết ở khoảng cách vài trăm mét, không có sự khác biệt rõ ràng so với mức ô nhiễm nền.
Tiến sĩ Yuan Yao cho biết: “Phát hiện của chúng tôi cho thấy những hạt bụi siêu nhỏ này nhiều khả năng đến từ các tủ điện của trạm sạc nhanh DC”. Bà giải thích thêm rằng, các tủ này chuyển đổi điện từ lưới sang dòng điện một chiều để sạc xe, đồng thời chứa quạt tản nhiệt. Chính hệ thống quạt này bị cho là “thủ phạm” làm khuấy tung bụi và hạt mịn, khiến không khí quanh trạm sạc “bẩn” hơn.
Tiến sĩ Michael Jerrett giải thích về mức độ nguy hiểm: “Những hạt bụi này nhỏ đến mức chúng có thể đi sâu vào phổi, thậm chí xâm nhập vào máu, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như bệnh tim hoặc phổi”. Những người có bệnh nền hoặc nhạy cảm với ô nhiễm sẽ có nguy cơ cao hơn.
Tuy vậy, giáo sư Yifang Zhu của UCLA khẳng định: “Xe điện vẫn là một cải thiện vượt bậc so với xe động cơ đốt trong, và nghiên cứu của chúng tôi cho thấy điện khí hóa giao thông giúp làm sạch không khí cho tất cả mọi người”. Bà gợi ý có thể giải quyết vấn đề phát thải bụi ở trạm sạc pin bằng cách lắp hệ thống bộ lọc không khí trong các tủ điện.
Trong khi chờ giải pháp, các nhà nghiên cứu khuyến nghị người dùng xe điện nên ngồi chờ ở trong xe đóng kín cửa, bật điều hoà khi chờ sạc pin, hoặc đi xa khỏi khu vực sạc, tìm chỗ có không khí sạch hơn trong lúc chờ đợi.