Xạ trị chữa ung thư vòm họng có làm thay đổi vị giác?

Trả lời:

Thay đổi mùi vị là tình trạng thường gặp ở người bệnh đã và đang trong quá trình xạ trị điều trị ung thư. Người bệnh thường mất cảm giác ngon miệng, dẫn tới ăn uống kém gây sụt cân. Biểu hiện phổ biến của thay đổi mùi vị do xạ trị, gồm món ăn ngọt hơn hoặc mặn hơn bình thường, thực phẩm không còn mùi như trước, thay vào đó là mùi nồng, vị đắng hoặc vị kim loại trong miệng (thường xảy ra khi xạ trị kết hợp hóa trị).

Mức độ thay đổi mùi vị phụ thuộc vào vị trí xạ trị và liều lượng tia xạ. Trong đó, nếu xạ trị ở vùng đầu, cổ, miệng, người bệnh có thể cảm thấy mùi vị thay đổi rõ ràng hơn.

Bạn chuẩn bị xạ trị điều trị ung thư vòm họng có thể bị ảnh hưởng nhiều đến cảm giác ngon miệng cũng như mùi vị khi ăn uống. Xạ trị làm tổn thương các tế bào vị giác, tổn thương tuyến nước bọt, gây viêm niêm mạc miệng… Lúc này, miệng dễ bị khô do lượng nước bọt tiết ra giảm, viêm niêm mạc miệng gây đau, loét khiến ăn uống khó khăn, cảm nhận mùi vị kém đi.

Để cải thiện, bạn nên súc miệng trước và sau khi ăn. Nếu cảm thấy thức ăn có vị nhạt, bạn nên sử dụng các loại rau thơm tươi, chanh, tỏi hoặc nước sốt để tăng vị đậm đà. Khi món ăn nồng bất thường, bạn nên giảm gia vị khi nêm nếm, tránh ăn quá mặn hoặc quá ngọt, chọn nấu món có vị nhẹ nhàng hơn và nên ăn khi còn ấm.

Nếu khô miệng, bạn có thể thử các sản phẩm kích thích tiết nước bọt như ngậm kẹo bạc hà, nhai kẹo cao su và nên uống đủ nước. Trường hợp miệng có vị kim loại, bạn dùng nước súc miệng thường xuyên, đổi đũa inox sang muỗng, đũa bằng nhựa an toàn hoặc tre, gỗ. Nếu không bị loét hay đau miệng, bạn có thể ăn cam, chanh hoặc đồ chua để kích thích vị giác.

Thông thường những thay đổi mùi vị bắt đầu trong quá trình xạ trị và kéo dài thêm một thời gian sau khi kết thúc. Một số người bệnh thể trạng yếu, tình trạng có thể lâu hơn. Dù ảnh hưởng lớn đến cảm giác thèm ăn nhưng người bệnh cần duy trì đủ bữa, ăn uống đúng cách, nhiều dinh dưỡng để cơ thể đủ sức khỏe, đáp ứng điều trị tại bệnh viện và phục hồi sau xạ trị.

BS.CKI Nguyễn Huy Lộc
Khoa Xạ trị
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM