Hà NộiChị Sen, 33 tuổi, đau rát mặt, xuất hiện mụn nước lan lên mắt làm viêm kết – giác mạc, bác sĩ chẩn đoán do biến chứng zona thần kinh.
Ban đầu mụn nước li ti xuất hiện ở gò má phải của chị Sen, ba ngày sau lan rộng thành từng đám, sưng đỏ và đau rát. Một số mụn hóa mủ, lan dần lên vùng mắt phải, chị có cảm giác bỏng rát gây mất ngủ, không thể ăn uống.
ThS.BS Nguyễn Thị Thúy Hậu, khoa Nội Tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết chị Sen bị zona thần kinh vùng mặt biến chứng lên mắt gây bội nhiễm kèm viêm kết – giác mạc mắt phải. Các chùm mụn nước và sẩn đỏ xuất hiện theo vùng chi phối của nhánh V2 dây thần kinh sinh ba. Một số tổn thương vỡ, rò dịch vàng, kèm cơn đau giật từng đợt. Mắt phải bệnh nhân sưng nề, khó mở, chảy nước mắt và đau tăng khi nhìn sáng.
Tổn thương khu trú ngoài da song zona vùng mặt, đặc biệt liên quan tới mắt, có thể biến chứng nặng như sẹo giác mạc, giảm thị lực hoặc viêm dây thần kinh, liệt mặt. Bác sĩ chỉ định truyền tĩnh mạch thuốc kháng virus liều tấn công kết hợp kháng sinh đường uống để kiểm soát bội nhiễm, thuốc giảm đau thần kinh, các thuốc điều trị viêm kết – giác mạc.
Sau ba ngày điều trị, các mụn nước se lại, không xuất hiện tổn thương mới, tình trạng đau rát giảm, mắt phải bớt sưng, thị lực cải thiện. Bệnh nhân tiếp tục được điều trị ngoại trú và chăm sóc da vùng tổn thương nhằm hạn chế sẹo.

Bác sĩ Hậu khám cho chị Sen trước khi xuất viện. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Theo bác sĩ Hậu, nguyên nhân gây bệnh xuất phát từ virus varicella-zoster – tác nhân gây thủy đậu. Sau khi khỏi thủy đậu, virus không bị loại bỏ hoàn toàn khỏi cơ thể mà “ẩn náu” trong các hạch thần kinh cảm giác. Nhiều năm sau, khi cơ thể có yếu tố thuận lợi như stress kéo dài, suy nhược cơ thể, nhiễm trùng, tuổi cao, dùng thuốc ức chế miễn dịch… virus được kích hoạt trở lại và gây bệnh zona. Triệu chứng điển hình là các chùm mụn nước mọc thành dải theo đường đi của dây thần kinh, thường ở một bên của cơ thể kèm theo cảm giác đau rát, khó chịu.
Zona thần kinh thường xảy ra ở người trên 50 tuổi song không hoàn toàn là bệnh người già như nhiều người nghĩ. Theo bác sĩ Hậu, như trường hợp của chị Sen có nhiều áp lực công việc cuối năm, thiếu ngủ suốt hai tháng, suy nhược cơ thể có thể là yếu tố kích hoạt bệnh.
Điều trị zona thần kinh hiệu quả phụ thuộc nhiều vào thời điểm phát hiện bệnh. Thuốc kháng virus mang lại tác dụng tối ưu trong vòng 72 giờ từ khi xuất hiện tổn thương da. Những người có mụn nước thành đám, đau rát theo dải hoặc theo một bên cơ thể, người bệnh nên đi khám ngay thay vì tự mua thuốc hoặc điều trị tại nhà.
Ngoài dùng thuốc, bệnh nhân sau zona cần giữ vệ sinh vùng da tổn thương, tránh gãi hoặc làm vỡ mụn nước, hạn chế tiếp xúc ánh nắng mạnh, bổ sung dinh dưỡng và nghỉ ngơi giúp hệ miễn dịch hồi phục. Người từng bị zona vẫn có thể tái phát khi gặp các yếu tố thuận lợi cho bệnh tiến triển. Bác sĩ Hậu khuyến cáo những người có yếu tố nguy cơ cao nên tiêm phòng vaccine để dự phòng zona thần kinh.
Thanh Ba
| Độc giả gửi câu hỏi về bệnh nhãn khoa tại đây để bác sĩ giải đáp |


















