Từ người hùng dân tộc, huyền thoại quần vợt Novak Djokovic trở thành “kẻ yêu nước giả tạo” ở quê hương Serbia vì làm phật ý Tổng thống Aleksandar Vucic.
“Người đàn ông chạm đến trái tim mọi người” là câu trả lời đầy xúc động của Djokovic trong cuộc phỏng vấn với Piers Morgan, khi anh được hỏi về lời điếu văn mình mong muốn. Siêu sao quần vợt nói rằng: “Tôi muốn khóc ngay lúc này”, đồng thời khẳng định cuộc trò chuyện đã giúp anh nhận ra điều muốn khắc lên trên bia mộ của bản thân sau này.
Trong cuộc phỏng vấn đó, Djokovic cũng trải lòng về cuộc gặp gỡ “định mệnh” với vợ anh Jelena. Anh tiết lộ cậu con trai 11 tuổi, Stefan, đang quyết tâm theo đuổi sự nghiệp quần vợt chuyên nghiệp với “một số gen tốt” được thừa hưởng. Tuy nhiên, điều được quan tâm nhất lại không được đề cập: Djokovic và gia đình đã âm thầm chuyển nơi cư trú từ Monte Carlo và Marbella sang Athens, Hy Lạp.
Djokovic (phải) và MC Piers Morgan trong buổi phỏng vấn mới được đăng tải hôm 11/11. Ảnh: Sports Mail
Việc chuyển đến Athens ban đầu được giải thích một phần là do giáo dục con cái, với việc Stefan (11 tuổi) và Tara (8 tuổi) đăng ký vào St Lawrence College, một trường học của Anh ở thủ đô Hy Lạp. Nhưng đằng sau sự thay đổi nơi ở này là một vấn đề lớn hơn. Nó liên quan đến sự chuyển đổi đột ngột của Djokovic từ người hùng dân tộc Serbia thành nhân vật không được tôn trọng trong mắt Tổng thống Aleksandar Vucic, người nắm quyền ở Belgrade từ năm 2017.
Ít ai lường trước được điều này. Chỉ mới mùa hè năm ngoái, Djokovic còn được chào đón như một anh hùng tại thủ đô Belgrade với HC vàng Olympic, khiến Tổng thống Vucic thậm chí hứa hẹn xây dựng một bảo tàng mang tên anh trong thành phố, với dẫn chứng là Palma de Mallorca, Tây Ban Nha đã có một bảo tàng Rafael Nadal.
Thế nhưng, mọi thứ thay đổi khi Djokovic bắt đầu công khai ủng hộ phong trào biểu tình của sinh viên Serbia nhằm phản đối ông Vucic và Đảng Tiến bộ Serbia.
Cử chỉ ủng hộ ban đầu của Djokovic có vẻ khá ôn hòa. Vào ngày 19/12 năm ngoái, anh đăng một dòng tweet trên mạng xã hội X với nội dung: “Là một người tin tưởng sâu sắc vào sức mạnh của những người trẻ tuổi và mong muốn của họ về một tương lai tốt đẹp hơn, tôi tin rằng điều quan trọng là tiếng nói của họ phải được lắng nghe”.
Tuy nhiên, tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh cực kỳ căng thẳng khi Serbia đang ở đỉnh điểm náo loạn suốt 7 tuần, sau thảm kịch mái che sập tại ga Novi Sad cướp đi sinh mạng 16 người. Vụ việc này châm ngòi cho làn sóng biểu tình toàn quốc, mà sinh viên là lực lượng tiên phong, nhằm phản đối tình trạng tham nhũng trong các hợp đồng của chính phủ.
Djokovic mang cờ Serbia khi mừng tấm HC vàng Olympic đầu tiên trong sự nghiệp, tại sân Philippe Chatrier, Paris, Pháp hồi tháng 8 năm ngoái. Ảnh: Reuters
Những hành động tiếp theo của Djokovic đi xa hơn, liên tiếp thể hiện quan điểm đối lập. Đầu tiên, anh mặc áo trùm đầu (hoodie) có dòng chữ “Học sinh là nhà vô địch” khi dự một trận derby bóng rổ ở Belgrade giữa hai đội Red Star và Partizan vào ngày 31/1. Đến tháng 3, anh chủ động chia sẻ hình ảnh các cuộc biểu tình sinh viên kèm chú thích đầy khích lệ: “Lịch sử, thật tuyệt vời”.
Ngay lập tức, truyền thông thân chính phủ quay sang công kích người hùng mà họ từng tôn vinh. Dù Tổng thống Vucic đứng ngoài cuộc và tuyên bố rằng ông sẽ không bao giờ nói xấu Djokovic, tờ Informer không ngần ngại mô tả Djokovic là “nỗi ô nhục của Serbia” và “một kẻ yêu nước giả tạo”, người đã lợi dụng hình ảnh biểu tượng quốc gia trong nhiều năm chỉ để chạy trốn sang Hy Lạp.
Khi được hỏi về quyết định chọn Hy Lạp làm nơi ở mới, Djokovic khéo léo tránh nhắc đến tranh chấp chính trị với Đảng Tiến bộ Serbia. Thay vào đó, anh viện dẫn mối quan hệ văn hóa, lịch sử sâu sắc, nói rằng: “Có rất nhiều mối quan hệ lịch sử, tôn giáo, văn hóa, xã hội giữa Hy Lạp và Serbia. Đó là một phần quan trọng lý do tại sao tôi ở đây… Người Hy Lạp và người Serbia giống như anh em, vậy nên đây là lý do lớn nhất”.
Tuy nhiên, các hành động của anh lại cho thấy một hướng đi hoàn toàn khác. Dù thời điểm di dời chính xác của Djokovic vẫn là ẩn số, hướng đi đã được xác nhận từ tháng 8. Khi đó, thông tin Belgrade Mở rộng, giải đấu thuộc sở hữu của em trai Djordje, chuyển đến Athens vào mùa đông đã xác nhận kế hoạch rời xa Serbia của gia đình Djokovic.
Djokovic thể hiện sự chú trọng đặc biệt đến Hy Lạp khi chủ động góp mặt tại giải đấu ATP 250 này, dù đây là cấp bậc thấp nhất trong hệ thống ATP Tour. Hôm 8/11, anh đánh bại Lorenzo Musetti, kết thúc giải đấu với những màn ăn mừng đầy hân hoan, đánh dấu một khởi đầu mới ở Athens. Đáng chú ý, Nole chọn dự giải này và rút khỏi ATP Finals danh giá, nơi tám tay vợt hay nhất năm góp mặt với khối tiền thưởng đồ sộ.
Djokovic (giữa) mừng chức vô địch Hellenic Championship cùng gia đình, trên sân Trung tâm ở nhà thi đấu OAKA tại Athens, Hy Lạp hôm 8/11. Ảnh: Reuters
Có thể việc chuyển đi của Djokovic chỉ là sự ngẫu nhiên, không liên quan đến các hành động khiêu khích Tổng thống Vucic, vì anh vốn không sống ở Serbia lúc tranh chấp xảy ra. Dù vậy, sự hiện diện mới của anh tại Hy Lạp vẫn khiến giới chuyên môn đồn đoán. Câu hỏi lớn nhất lúc này là: Djokovic đang tính toán gì cho tương lai sau quần vợt, nhất là khi nhiều người tin rằng mùa giải 2026 sẽ là chặng cuối cùng của anh tại các giải đấu ATP.
Và không ít người nghĩ rằng Djokovic dường như chuẩn bị kỹ lưỡng cho giai đoạn hậu quần vợt. Về lý thuyết, anh có thể cư trú ở Athens vô thời hạn, tận dụng “Thị thực Vàng” 5 năm có thể gia hạn dễ dàng. Anh đã có được nó nhờ việc đầu tư vào một biệt thự sang trọng ở Glyfada. Điều này giúp Djokovic có thể ở lại Athens mà không gặp trở ngại đáng kể, đồng thời có cơ hội bổ sung thêm một ngôn ngữ vào bộ sưu tập ấn tượng mà anh đã có (gồm Serbia, Italy, Anh, Pháp, Đức, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha), qua đó làm dấy lên những câu hỏi lớn về các tham vọng và kế hoạch lâu dài của anh sau khi giải nghệ.
Dù đang định cư ở Athens, giới phân tích nhận định tiếng gọi của quê hương Serbia đối với Djokovic nhiều khả năng sẽ trở nên mạnh mẽ hơn, đặc biệt khi các con trưởng thành. Tham vọng chính trị của Nole luôn được đồn đoán, đặc biệt sau khi anh gây sốc khi đứng ra thành lập Hiệp hội các tay vợt chuyên nghiệp (PTPA), đối đầu với Hiệp hội quần vợt chuyên nghiệp nam (ATP). Thậm chí, tờ Telegraph (Anh) cho rằng việc Djokovic ủng hộ các cuộc biểu tình sinh viên là một mưu đồ chính trị dài hạn đầy toan tính.
Kịch bản Djokovic giữ vị trí lãnh đạo tại Serbia không hề viển vông. Nếu có biến động chính trị nào ở đó, tay vợt giành nhiều Grand Slam nhất lịch sử sẽ nghiễm nhiên đứng ở phe chính nghĩa. Vị thế là nhân vật thành công nhất của Serbia trên trường quốc tế khi đó sẽ biến anh trở thành một ứng viên nặng ký, tương tự trường hợp huyền thoại cricket Imran Khan khi giành ghế lãnh đạo tại Pakistan trước khi bị lật đổ. Nếu kịch bản này xảy ra, Djokovic không chỉ thực hiện được ước muốn “chạm đến trái tim mọi người”, mà còn có thể thay đổi cuộc sống của họ.
Vy Anh tổng hợp
