Hà Nội và TP.HCM đã có lộ trình hạn chế, tiến tới cấm xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch từ năm 2026, vì thế, việc chuyển đổi sang xe máy điện gần như là xu hướng tất yếu.
Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn băn khoăn vì việc sạc điện ở nhà trọ hay chung cư chưa thuận tiện và quãng đường di chuyển của xe điện cũng còn hạn chế.
Trong bối cảnh đó, trạm đổi pin được xem là giải pháp hợp lý. Người dùng không cần thay đổi quá nhiều thói quen, chỉ cần đến trạm, đổi pin hết điện lấy pin đầy, giống như “đổ xăng” truyền thống. Mô hình này đã được nhiều nước áp dụng, đặc biệt là Trung Quốc.
Tại Việt Nam, việc đầu tư xây dựng hệ thống trạm đổi pin vẫn được coi là “canh bạc” khi lượng xe điện chưa thực sự bùng nổ. Nhưng với xu thế ưu tiên phương tiện xanh, hạ tầng đổi pin có thể trở thành yếu tố quyết định trong cuộc đua chiếm lĩnh thị trường.
Nổi bật nhất là VinFast. Hãng cho biết sẽ tung ra xe máy điện đổi pin từ tháng 10, đồng thời đưa vào hoạt động 1.000 trạm đổi pin ban đầu, mở rộng lên 50.000 trong năm nay và hướng tới 150.000 trạm trên cả nước. Mỗi xe sẽ có hai pin tháo lắp được, dung lượng 1,5 kWh/pin, chạy tối đa khoảng 85 km trong điều kiện chuẩn. Người dùng thuê pin với giá 200.000 đồng/tháng, khi đổi tại trạm chỉ mất thêm 9.000 đồng/pin. Tính tổng chi phí, đi xe điện sẽ ngang hoặc rẻ hơn xe xăng, nhất là với người đi lại thường xuyên.
Ngoài VinFast, TMT Motors cũng tham gia thị trường, dự kiến mở bán 5 mẫu xe máy điện từ quý IV/2025 và xây dựng trạm sạc, đổi pin công cộng. Tuy nhiên, hãng chưa tiết lộ chi tiết số lượng, địa điểm hay chi phí.
Bên cạnh VinFast và TMT Motors, Honda Việt Nam lại chọn cách tận dụng hệ thống đại lý (HEAD) để triển khai đổi pin cho mẫu xe CUV e:, thay vì xây dựng trạm công cộng. Hiện có 19 đại lý cung cấp dịch vụ này, nhưng lượng pin còn hạn chế, người dùng muốn đổi thường phải gọi trước, chưa thực sự thuận tiện.
Đơn vị tiên phong trong lĩnh vực này là Selex Motor. Từ năm 2023, hãng đã triển khai trạm đổi pin tự động, hiện có khoảng 90 trạm tại Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng. Selex chủ yếu phục vụ nhóm khách hàng chuyên nghiệp như tài xế giao hàng hoặc xe dịch vụ, ít xuất hiện trên thị trường cá nhân.
Rõ ràng, nhiều hãng xe đang chạy đua mở rộng hạ tầng đổi pin tại Việt Nam. Khi hệ thống này phủ rộng, rào cản lớn nhất của người dùng đối với xe máy điện có thể sẽ được giải quyết.
TH (Tuoitrethudo)
